Anne sütü ve emzirme, hemşirelikte anne ve bebek sağlığının en önemli konularından biridir.

Bu deneme sınavı, emzirmenin fizyolojisi, teknikleri, faydaları ve karşılaşılan sorunlara hemşirelik yaklaşımlarını içeren 50 sorudan oluşmaktadır.

ANNE SÜTÜ VE EMZİRME VİZE DENEME SINAVI (50 SORU)

Merhaba arkadaşlar, Anne Sütü ve Emzirme dersi için temel bilgileri kapsayan 50 soruluk bir deneme sınavı hazırladım. Cevapları, konuyu pekiştirmeniz amacıyla hemen altındadır.
Başarılar dilerim!

SORULAR ve CEVAPLAR
I. ANNE SÜTÜNÜN FİZYOLOJİSİ VE İÇERİĞİ
1. Soru: Meme bezlerinde sütün yapımını (sekresyonunu) sağlayan temel hormon nedir?
Cevap: Prolaktin.
2. Soru: Sütün memeden akışını (ejeksiyonunu) sağlayan ve rahim kasılmalarını tetikleyen (doğum sonrası kanamayı azaltan) hormon nedir?
Cevap: Oksitosin (Sevgi hormonu).
3. Soru: Doğumdan sonraki ilk 3-5 \\text{ gün} salgılanan, yoğun immünoglobulin (antikor) içeriği ve yüksek protein oranı ile bilinen ilk süt nedir?
Cevap: Kolostrum.
4. Soru: Anne sütünün bebeğin ihtiyacına göre değişen üç temel evresi (erken, geç ve olgun) hangi isimlerle anılır?
Cevap: Kolostrum, Geçiş Sütü ve Olgun Süt.
5. Soru: Anne sütünde bulunan ve bebeği enfeksiyonlara karşı koruyan, dışkı ile atılmayıp bağırsak mukozasına tutunan ana antikor türü nedir?
Cevap: Sekretuar İmmünoglobulin A (sIgA).
6. Soru: Anne sütünün, formül mamalara göre en önemli farkı nedir?
Cevap: Canlı hücreler (Makrofajlar, Lenfositler), antikorlar ve büyüme faktörleri içermesidir.
7. Soru: Olgun sütün başında gelen, daha sulu ve laktoz içeriği yüksek olan, bebeğin susuzluğunu gideren kısmı nedir?
Cevap: Ön Süt (Foresüt).
8. Soru: Olgun sütün emzirmenin sonuna doğru gelen, yağ içeriği en yüksek olan, bebeğin tokluk hissini sağlayan kısmı nedir?
Cevap: Son Süt (Hindsüt).
II. EMZİRME TEKNİĞİ VE POZİSYONLARI
9. Soru: Emzirmeye ne zaman başlanması önerilir?
Cevap: Mümkünse doğumdan sonraki ilk yarım saat veya bir saat içinde (Altın Saat).
10. Soru: Başarılı bir emzirme için bebek memeyi yakalarken (latch-on) dikkat edilmesi gereken en önemli nokta nedir?
Cevap: Bebeğin sadece meme ucunu değil, areolanın (meme başı çevresindeki koyu alan) büyük bir kısmını ağzına alması.
11. Soru: Bebeğin memeyi iyi kavradığını gösteren temel işaretler (İyi Kavrama Kriterleri) nelerdir?
Cevap: Geniş açık ağız, dışa dönük alt dudak, çenenin memeye değmesi ve yavaş, ritmik yutkunma sesleri.
12. Soru: Emzirme sırasında hemşirenin anneye öğreteceği, meme başına zarar vermeyen temel emzirme pozisyonlarından iki tanesini yazınız.
Cevap: Kucaklama (Beşik) Pozisyonu ve Yan Yatış Pozisyonu.
13. Soru: Anne sütü ile beslenen bir bebeğin yeterli süt aldığını gösteren en güvenilir iki objektif kriter nedir?
Cevap: Günde 6-8 bez ıslatması (berrak idrar) ve düzenli kilo alımı.
14. Soru: Bebeği memeden ayırmak gerektiğinde, meme ucu yaralanmasını önlemek için uygulanması gereken teknik nedir?
Cevap: Annenin parmağını bebeğin ağzının köşesinden yavaşça sokarak vakumu bozması.
15. Soru: Emzirmenin ilk aylarında sıklığı ve süresi nasıl olmalıdır?
Cevap: Bebeğin isteği üzerine (İstemli beslenme), genellikle günde 8-12 \\text{ kez} ve 24 \\text{ saat} içinde olmalıdır.
III. EMZİRMENİN FAYDALARI
16. Soru: Anne sütü ile beslenmenin bebek için en önemli immünolojik faydası nedir?
Cevap: İshal, solunum yolu enfeksiyonları ve kulak enfeksiyonları riskini azaltması.
17. Soru: Anne sütü ile beslenmenin bebek için uzun vadede sağladığı en önemli faydalardan biri nedir?
Cevap: Obezite, diyabet ve kalp hastalıkları riskinin azalması.
18. Soru: Emzirmenin anne için sağladığı en önemli fiziksel fayda nedir (doğum sonrası dönemde)?
Cevap: Uterusun daha hızlı küçülmesine (involüsyon) yardımcı olması ve doğum sonrası kanama (postpartum kanama) riskini azaltması.
19. Soru: Emzirmenin anne için uzun vadede sağladığı faydalardan biri nedir?
Cevap: Meme kanseri ve yumurtalık kanseri riskini azaltması.
20. Soru: Anne ve bebek arasındaki duygusal bağın (bonding) güçlenmesine yardımcı olan temel fizyolojik etken nedir?
Cevap: Oksitosin salınımının artması.
IV. ANNE SÜTÜ VE EMZİRMENİN YÖNETİMİ
21. Soru: Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) ve UNICEF'e göre, bebekler ne kadar süreyle sadece anne sütü ile beslenmelidir?
Cevap: İlk 6 \\text{ ay} boyunca sadece anne sütü.
22. Soru: Ek gıdalara başlandıktan sonra emzirmeye ne kadar süre devam edilmesi önerilir?
Cevap: İki yaş ve ötesine kadar.
23. Soru: Emziren annenin beslenmesinde dikkat etmesi gereken en önemli nokta nedir?
Cevap: Yeterli sıvı (su) alımı ve dengeli, çeşitli beslenme.
24. Soru: Anne sütü sağıldıktan sonra oda sıcaklığında (maksimum 25 \\text{ °C}) ne kadar süre saklanabilir?
Cevap: Maksimum 4 \\text{ saat} (Bazı kaynaklara göre 6-8 \\text{ saat}).
25. Soru: Sağılmış anne sütü, derin dondurucuda (-18 \\text{ °C}) ne kadar süreyle saklanabilir?
Cevap: 6 \\text{ ay} (İdeal olarak 12 \\text{ aya} kadar).
26. Soru: Dondurulmuş anne sütü çözüldükten sonra ne kadar süre içinde kullanılmalıdır ve tekrar dondurulabilir mi?
Cevap: Çözüldükten sonra 24 \\text{ saat} içinde kullanılmalı ve tekrar dondurulmamalıdır.
V. EMZİRME SORUNLARI VE HEMŞİRELİK YAKLAŞIMLARI
27. Soru: Meme ucunun çatlaması ve ağrıya neden olan durumun en yaygın nedeni nedir?
Cevap: Yanlış emzirme tekniği veya bebeğin memeyi yetersiz kavraması.
28. Soru: Memelerde şişkinlik, gerginlik ve ağrı ile karakterize, sütün birikmesine bağlı durum nedir?
Cevap: Meme Angorjmanı (Memenin Dolgunlaşması).
29. Soru: Meme angorjmanı olan bir anneye hemşirenin önereceği temel girişim nedir?
Cevap: Sık ve etkili emzirme/sağma, emzirmeden önce ılık kompres ve emzirmeden sonra soğuk kompres uygulamak.
30. Soru: Meme dokusunda kızarıklık, ağrı, sıcaklık, şişlik ve beraberinde ateş görülen durum nedir?
Cevap: Mastit (Meme İltihabı).
31. Soru: Mastit tedavisinde hemşirenin anneye mutlaka önermesi gereken, tedaviye rağmen devam etmesi gereken eylem nedir?
Cevap: Etkilenen memeden emzirmeye veya sağmaya devam etmek (Süt akışını sürdürmek).
32. Soru: Anne sütü üretiminin azalması şikayetiyle gelen bir anneye hemşirenin ilk kontrol etmesi gereken temel faktör nedir?
Cevap: Bebeğin emzirme sıklığı ve süresi ile doğru emzirme tekniğinin uygulanıp uygulanmadığı.
33. Soru: Düz veya içe dönük meme ucu olan annelerde emzirmeyi kolaylaştırmak için kullanılabilecek araç veya teknik nedir?
Cevap: Meme ucu çıkartıcılar, elle sağım yaparak meme ucunu belirginleştirmek veya geçici olarak meme ucu kalkanı (nipple shield) kullanmak.
34. Soru: Emzirme sırasında ağrı, yanma ve meme ucunda beyaz lekelerle kendini gösteren, bir mantar enfeksiyonu olan durum nedir?
Cevap: Pamukçuk (Oral Thrush) veya Kandidiyazis.
VI. YENİDOĞAN DOSTU HASTANE VE UYGULAMALAR
35. Soru: Anne Sütü Teşvik Programı'nın (Yenidoğan Dostu Hastane) en önemli adımlarından biri nedir?
Cevap: Doğumdan hemen sonra kesintisiz ten tene temasın sağlanması.
36. Soru: "Ten tene temas" (skin-to-skin contact) uygulamasının temel faydası nedir?
Cevap: Bebeğin vücut sıcaklığını düzenlemek, kan şekerini stabilize etmek ve ilk emzirmenin başlatılmasına yardımcı olmak.
37. Soru: Yenidoğan Dostu Hastanelerde, tıbbi bir gereklilik olmadığı sürece, anne sütü alan bebeklere verilmesi yasaklanan gıda/madde nedir?
Cevap: Su, şekerli su veya formül mama gibi ek besinler.
38. Soru: Yenidoğan Dostu Hastane uygulamasında, anneler ve bebeklerin aynı odada kalması (oda arkadaşlığı) uygulamasının temel amacı nedir?
Cevap: İstemli emzirmeyi teşvik etmek ve annenin bebeğinin erken sinyallerini tanımasını sağlamak.
39. Soru: Annelerin eve taburcu olduktan sonra da emzirmeye devam etmelerini desteklemek için önemli olan uygulama nedir?
Cevap: Devam eden destek sistemleri (emzirme destek grupları, danışmanlık hizmetleri) hakkında bilgi vermek.
VII. ÖZEL DURUMLAR VE EMZİRME
40. Soru: Prematüre doğan bebeklerin beslenmesinde anne sütünün temel üstünlüğü nedir?
Cevap: Enfeksiyona karşı koruma, kolay sindirim ve prematüre retinopatisi riskini azaltma.
41. Soru: HIV pozitif olan annenin emzirmesi hakkındaki güncel uluslararası öneri nedir?
Cevap: Yüksek gelirli ülkelerde formül mama önerilirken, kaynakların sınırlı olduğu ülkelerde antiretroviral tedavi eşliğinde emzirme önerilebilir (Ülkeye ve bölgeye göre değişir).
42. Soru: Anne nezle veya grip olduğunda emzirmeye devam etmeli midir?
Cevap: Evet, emzirmeye devam etmelidir. Vücudunda ürettiği antikorları süt aracılığıyla bebeğe geçirir.
43. Soru: Anne, emzirme döneminde kullanması gereken ilaçları almadan önce mutlaka kime danışmalıdır?
Cevap: Doktoruna veya emzirme döneminde güvenli ilaç kullanımı konusunda uzmanlaşmış bir sağlık profesyoneline.
44. Soru: Bebek memeyi reddettiğinde, hemşirenin anneye önereceği ilk ve önemli girişim nedir?
Cevap: Stres ve kaygıdan uzak, sakin bir ortam sağlamak ve ten tene teması artırmak.
45. Soru: Çalışan annelerin emzirmeyi sürdürmeleri için en önemli destek nedir?
Cevap: İş yerinde süt sağma izni ve süt saklama koşullarının sağlanması.
VIII. LITERASİ VE SAĞLIK EĞİTİMİ
46. Soru: Anne sütü ve emzirme eğitimi verirken, annenin önceki deneyimlerini ve kültürel inançlarını dikkate almak hangi ilkeyle ilişkilidir?
Cevap: Bütüncül ve Kültürel Duyarlılık İlkesi.
47. Soru: Emzirme eğitiminde annelerin psikomotor becerisini (memeyi tutma, bebeği yerleştirme) değerlendirmek için en uygun yöntem nedir?
Cevap: Gözlem ve Geri Gösterim (Return Demonstration).
48. Soru: Hamile bir kadına emzirme hakkında eğitim vermenin temel amacı nedir?
Cevap: Doğumdan hemen sonra emzirmeye başlama olasılığını artırmak ve öz-yeterliği (self-efficacy) geliştirmek.
49. Soru: Bir hemşirenin, anne sütü ve emzirme konusunda anneye destek olurken kullanması gereken en önemli iletişim becerisi nedir?
Cevap: Aktif Dinleme ve Yargılayıcı Olmayan Destekleyici İfade Kullanımı.
50. Soru: Anne sütü ile beslenme konusunda yanlış bilgilere sahip olan bir anneye hemşirenin ilk yapması gereken nedir?
Cevap: Yanlış inancının veya bilgisinin kaynağını sormak ve bilimsel kanıta dayalı, doğru bilgiyle değiştirmek.