Hemşirelikte Araştırma dersi, genellikle öğrencilerin kanıta dayalı uygulama (KDA) temellerini, araştırma türlerini, yöntemlerini ve etik prensiplerini anlamalarına odaklanır.

Bu deneme sınavı, hemşirelik araştırmalarının temel kavramlarını, adımlarını ve istatistiksel yaklaşımlarını içeren 50 sorudan oluşmaktadır.

HEMŞİRELİKTE ARAŞTIRMA VİZE DENEME SINAVI (50 SORU)

Merhaba arkadaşlar, Hemşirelikte Araştırma dersi için temel kavramları içeren 50 soruluk bir deneme sınavı hazırladım. Cevaplar, konuyu pekiştirmeniz amacıyla hemen altındadır.
Başarılar dilerim!

SORULAR ve CEVAPLAR
I. TEMEL KAVRAMLAR VE KANITA DAYALI UYGULAMA (KDA)
1. Soru: Kanıta Dayalı Uygulama (KDA) modelinin üç temel bileşeni nedir?
Cevap: En iyi araştırma kanıtı, klinik uzmanlık (hemşirenin deneyimi) ve hastanın değerleri/tercihleri.
2. Soru: Bir hemşirelik araştırmasının temel amacı nedir?
Cevap: Hemşirelik uygulamasının bilgi tabanını genişletmek ve hasta sonuçlarını iyileştirmek için kanıt sağlamak.
3. Soru: Araştırma sürecinin ilk ve en önemli adımı nedir?
Cevap: Araştırma sorusunu veya problemini tanımlamak.
4. Soru: Aşağıdakilerden hangisi bir araştırmada bağımlı değişkeni (sonucu) ifade eder?
Cevap: Araştırmacının bağımsız değişkenden etkilenmesini beklediği, ölçtüğü veya gözlemlediği değişkendir.
5. Soru: Aşağıdakilerden hangisi bir araştırmada bağımsız değişkeni (nedeni/müdahaleyi) ifade eder?
Cevap: Araştırmacının manipüle ettiği (müdahale ettiği) veya değiştirdiği değişkendir.
6. Soru: Bir hemşirenin, klinik bir soruya cevap aramak için kullandığı yapılandırılmış format (Hasta/Problem, Müdahale, Karşılaştırma, Sonuç, Zaman) nedir?
Cevap: PICO Formatı.
7. Soru: Bilgi toplama sürecinde deney, gözlem veya ölçüm yoluyla elde edilen, üzerinde çalışılan olguya ait gerçekler nedir?
Cevap: Veri.
8. Soru: Bir araştırma projesinin yayınlanmadan önce, alanında uzman kişiler tarafından eleştirel olarak değerlendirilmesi sürecine ne ad verilir?
Cevap: Hakem Değerlendirmesi (Peer Review).
II. ARAŞTIRMA TÜRLERİ VE YAKLAŞIMLARI
9. Soru: İki veya daha fazla değişken arasındaki ilişkiyi incelemeyi amaçlayan araştırma türü nedir?
Cevap: Korelasyonel (İlişkisel) Araştırma.
10. Soru: Araştırmacının bir müdahale uyguladığı (bağımsız değişkeni manipüle ettiği) ve sonuçları kontrol grubuyla karşılaştırdığı araştırma deseni nedir?
Cevap: Deneysel Araştırma.
11. Soru: İnsan deneyimlerinin derinlemesine anlaşılmasına ve anlamlandırılmasına odaklanan, sayısal verilerden çok sözlü verileri toplayan araştırma yaklaşımı nedir?
Cevap: Nitel (Kalitatif) Araştırma.
12. Soru: Sayısal verilerle çalışan, istatistiksel analizlere dayanan ve genellikle genellenebilir sonuçlar çıkarmayı hedefleyen araştırma yaklaşımı nedir?
Cevap: Nicel (Kantitatif) Araştırma.
13. Soru: Bir araştırma problemini zaman içinde takip ederek uzun süreli gelişim ve değişimleri inceleyen araştırma deseni nedir?
Cevap: Boylamsal (Longitudinal) Araştırma.
14. Soru: Nitel araştırmalarda, bireylerin belirli bir olayı veya deneyimi nasıl yaşadığını anlamaya odaklanan yöntem (Örn: Kronik ağrı deneyimi) nedir?
Cevap: Fenomenoloji (Olgubilim).
15. Soru: Nicel araştırmalarda, neden-sonuç ilişkisini incelemede altın standart olarak kabul edilen ve rastgele atama (randomizasyon) içeren tasarım nedir?
Cevap: Randomize Kontrollü Çalışma (RKÇ).
III. ÖRNEKLEME VE VERİ TOPLAMA
16. Soru: Araştırmanın yapıldığı, sonuçların genellenmek istendiği kişi, olay veya nesnelerin tümü nedir?
Cevap: Evren (Popülasyon).
17. Soru: Evreni temsil etmek üzere seçilen, üzerinde fiili veri toplanan alt grup nedir?
Cevap: Örneklem (Sample).
18. Soru: Evrenin her üyesinin örnekleme seçilme olasılığının eşit olduğu örnekleme yöntemi nedir?
Cevap: Basit Rastgele Örnekleme (Olasılıklı Örnekleme).
19. Soru: Nitel araştırmalarda kullanılan ve araştırmanın amacına uygun, derinlemesine bilgi sağlayabilecek kişilerin kasıtlı olarak seçildiği örnekleme yöntemi nedir?
Cevap: Amaçlı (Kasıtlı) Örnekleme.
20. Soru: Veri toplama aracının (Örn: Anket) ölçmek istediği kavramı ne ölçüde doğru ve amaca uygun ölçtüğünü ifade eden kavram nedir?
Cevap: Geçerlik (Validity).
21. Soru: Bir veri toplama aracının, aynı koşullar altında tekrarlandığında benzer sonuçlar verme derecesini ifade eden kavram nedir?
Cevap: Güvenirlik (Reliability).
22. Soru: Nitel araştırmalarda veri toplama için en yaygın kullanılan iki temel yöntem nedir?
Cevap: Derinlemesine Görüşme ve Gözlem.
23. Soru: Nicel araştırmalarda en sık kullanılan, bireylerin tutum, bilgi veya inançlarını ölçmeye yarayan veri toplama aracı nedir?
Cevap: Anket.
IV. ARAŞTIRMA ETİĞİ
24. Soru: Araştırmaya katılacak bireyin, çalışmanın amacı, prosedürleri, riskleri ve faydaları hakkında tam olarak bilgilendirilmesi ve gönüllü onayının alınması süreci nedir?
Cevap: Bilgilendirilmiş Onam (Aydınlatılmış Onam).
25. Soru: Araştırma verilerinin, katılımcının kimliğiyle ilişkilendirilemeyeceği, bu sayede kimliğin gizli kaldığı etik prensip nedir?
Cevap: Anonimlik.
26. Soru: Araştırmacının, verileri üçüncü taraflara ifşa etmeme yükümlülüğünü ve bireyin mahremiyet hakkını ifade eden etik ilke nedir?
Cevap: Gizlilik (Confidentiality).
27. Soru: Bir araştırmanın etik açıdan uygun olup olmadığını değerlendiren ve onaylayan kurum nedir?
Cevap: Etik Kurul (İnsan Araştırmaları Etik Kurulu).
28. Soru: Araştırma sürecinde elde edilen bilgilerin bilimsel dürüstlük ve doğrulukla raporlanması, sonuçların çarpıtılmamasını gerektiren etik sorumluluk nedir?
Cevap: Bilimsel Dürüstlük.
V. VERİ ANALİZİ VE İSTATİSTİK
29. Soru: Bir veri setindeki en sık tekrar eden değer (gözlem) hangi merkezi eğilim ölçüsü ile ifade edilir?
Cevap: Mod (Tepe Değer).
30. Soru: Bir veri setindeki değerlerin tam ortasına düşen, veriler küçükten büyüğe sıralandığında merkezdeki değeri ifade eden merkezi eğilim ölçüsü nedir?
Cevap: Medyan (Ortanca).
31. Soru: Bir veri setindeki değerlerin aritmetik ortalaması nedir?
Cevap: Ortalama (Mean).
32. Soru: Bir veri setindeki değerlerin, ortalamadan ne kadar saptığını (yayıldığını) gösteren en yaygın kullanılan yayılım ölçüsü nedir?
Cevap: Standart Sapma.
33. Soru: Nicel araştırmalarda, toplanan verileri özetlemek ve tanımlamak için kullanılan istatistik türü nedir?
Cevap: Tanımlayıcı İstatistik (Descriptive Statistics).
34. Soru: Örneklemden elde edilen sonuçların, evren için ne ölçüde geçerli olduğunu ve genellenebileceğini belirlemek için kullanılan istatistik türü nedir?
Cevap: Çıkarımsal İstatistik (Inferential Statistics).
35. Soru: İki değişken arasında anlamlı bir ilişki olup olmadığını test etmek için kullanılan ve p-değeri üzerinden karar verilen istatistiksel yaklaşım nedir?
Cevap: Hipotez Testi.
36. Soru: Bir hipotez testinde, sonuçların tesadüfen elde edilme olasılığını gösteren ve genellikle \\text{P} < 0.05 olarak kabul edilen eşik değer nedir?
Cevap: Anlamlılık Düzeyi (p-değeri).
VI. ARAŞTIRMA RAPORU VE YORUMLAMA
37. Soru: Araştırma raporunda, çalışmanın literatürdeki yerini belirleyen, önceki çalışmaları özetleyen ve araştırma sorusuna dayanak oluşturan bölüm nedir?
Cevap: Giriş ve Literatür Taraması.
38. Soru: Araştırma raporunda, kimin, ne zaman, nerede ve hangi yöntemlerle çalıştığına dair detaylı bilgi verilen bölüm nedir?
Cevap: Yöntem (Metod) Bölümü.
39. Soru: Araştırma raporunda, hipotezlerin kabul edilip edilmediği, bulguların literatürle karşılaştırıldığı ve hemşirelik uygulaması için önerilerin sunulduğu bölüm nedir?
Cevap: Tartışma ve Sonuç Bölümü.
40. Soru: Nitel araştırmalarda, katılımcıların söylediklerinin veya gözlemlerin metin olarak sunulmasıyla ulaşılan ve araştırmanın temelini oluşturan derin temaların veya kategorilerin ortaya çıkarılması süreci nedir?
Cevap: Tematik Analiz.
VII. HEMŞİRELİK ARAŞTIRMALARININ UYGULAMAYA AKTARILMASI
41. Soru: Hemşirelik uygulamasında, geleneksel uygulamaların yerine bilimsel kanıtlarla desteklenen yeni yaklaşımları kullanma sürecine ne ad verilir?
Cevap: Kanıta Dayalı Uygulama (KDA).
42. Soru: KDA sürecinde, en güçlü kanıt türü olarak kabul edilen ve birden fazla Randomize Kontrollü Çalışmanın (RKÇ) sonuçlarını birleştiren çalışma türü nedir?
Cevap: Sistematik Derleme ve Meta-Analiz.
43. Soru: Bir araştırma bulgusunun (Örn: yeni bir yara bakım tekniği), klinik uygulamaya aktarılması sırasında karşılaşılabilecek en yaygın engel nedir?
Cevap: Uygulayıcıların (hemşirelerin) zaman kısıtlılığı ve araştırmaları okuma/yorumlamada bilgi eksikliği.
44. Soru: Kanıtların başarıyla uygulamaya aktarılması için, bir sağlık kuruluşunun kendi içindeki araştırma kullanımını artırmayı hedefleyen ve yerel verileri kullanan çalışma türü nedir?
Cevap: Kalite İyileştirme (QI) Projeleri.
45. Soru: Bir hemşirenin, klinik uygulamasında bilimsel kanıtları kullandığında elde ettiği temel mesleki gelişme nedir?
Cevap: Klinik karar verme ve problem çözme becerisinin gelişmesi.
VIII. EK KAVRAMLAR
46. Soru: Bir değişkeni (Örn: Ağrı) ölçülebilir, somut bir şekilde (Örn: 0-10 Ağrı Skalası) tanımlama süreci nedir?
Cevap: Operasyonel Tanımlama.
47. Soru: Araştırmada, bağımlı değişken üzerindeki etkinin yalnızca bağımsız değişken kaynaklı olmasını engelleyebilecek, sonuçları çarpıtabilecek diğer değişkenler nedir?
Cevap: Karıştırıcı (Confounding) Değişkenler.
48. Soru: Nicel araştırmalarda, araştırma hipotezinin aksini iddia eden ve istatistiksel olarak reddedilmeye çalışılan hipotez türü nedir?
Cevap: Sıfır Hipotezi (H_0).
49. Soru: Bir araştırmanın sonuçlarının (bulguların), örneklem dışındaki bireylere, durumlara veya zamanlara ne ölçüde uygulanabileceğini (genellenebileceğini) ifade eden kavram nedir?
Cevap: Dış Geçerlik (External Validity).
50. Soru: İnsan deneklerle yapılan araştırmalarda, deneklere herhangi bir zarar vermekten kaçınma yükümlülüğünü ifade eden etik ilke nedir?
Cevap: Zarar Vermeme (Nonmaleficence).