Çoğu anne baba bebeği her yatırmaya çalıştıklarında bebekleri uyanır. Bebeği ne kadar nazikçe, yavaşça ya da sessizce yatırırlarsa veya bıraksalar da, aniden uyanırlar!


Ebeveynler için çok sinir bozucu olabilir. Bu yorucu bir çabadır. Ebeveynler tatlı bebeklerini uyutmak için çok çalışıyorlar. Sonunda görevi tamamladıklarını düşünürler ve sonra bebeğin başı ve vücudu şilteye değdiği anda aniden uyanırlar!

"Sessiz uykuda olan bebeğim, onları ne zaman bıraktığımı biliyor sanki." 


Peki, bu ebeveynler haklı. Bebek onları yere koyduğunuzu BİLİYOR. Ama nasıl biliyorlar?

---

Uyuyan bebeğiniz onları yere bıraktığınızı nasıl anlar?

Bebeğinizi yere koyduğunuzda birden fazla sistem ve faktör tarafından bilgilendirilir. Sonra sonuç olarak, ondan uyanabilirler.

Vestibüler sistem

Vestibüler sistem, beynimize hareketimiz ve dengemiz, özellikle de baş hareketimiz hakkında bilgi sağlamaktan sorumludur. Ek olarak, hareket yoluyla dengede kalmamıza ve dengede kalmamıza yardımcı olmak için vücudumuzun uzayda nerede olduğu hakkında bilgi sağlar.  İç kulaktaki bir organ sistemi, öncelikle vestibüler sistemi içerir.

Anne karnında 5 aylıkken, vestibüler sistem tam olarak gelişen ilk duyulardan biridir. Annenin hareketleri, vestibüler sistemi ve bebeğin büyüyen beynini uyarmak için duyusal bilgiler sağlar. Mekânsal yönelim duygumuz bu sistem tarafından alınan bilgilerle sağlanır.

Bu sistem, dengemizin ne zaman değiştiğini veya uzamsal bir yönelimin ne zaman değiştiğini bilir. Sonra beynimize hareketi anlatır.


Proprioseptif Sistem

Proprioseptif sistem, vücudumuzdaki duyu alıcıları ile sinir sistemimiz arasında, vücudumuzun nasıl hareket ettiğini bize bildiren sürekli bir geri besleme döngüsüdür. Propriyosepsiyon, vücut parçalarımızın, özellikle gövde ve uzuvlarımızın diğer vücut parçalarına göre nerede olduğunu, hareketin hızı ve zamanlamasını ve kas ve eklemlerimizin hareketini söyler. 

Bebeğinizin propriosepsiyonu doğumda mevcuttur ancak hala olgunlaşmaktadır. Bebekler hızla büyüdükçe, proprioseptif sistemleri bebeğin hareketlerine ve büyümesine dayalı olarak hızla yeni bilgiler kazanıyor.

Bir düşünün – gözlerinizi kapatırsanız, sol ayağınızın veya sağ baş parmağınızın diğer vücut bölümlerinize göre nerede olduğunu ve hatta çevreyle ilgili olarak, göremeseniz bile şu anda içinde bulunduğunuzu bilirsiniz.

Propriosepsiyon sayesinde vücudumuzun yaptığı her hareketi düşünmek zorunda kalmadan özgürce hareket edebiliriz. Koridorda yürümek gibi – her hareketi düşünüyor musunuz?

Hayır, sadece yürüyoruz.



zihin-beden bağlantısı

İç kulaklarından gelen duyusal girdiler ve deri, kas ve eklemlerindeki (diğer adıyla vestibüler ve propriyoseptif duyuları olarak da bilinen) duyu alıcıları sayesinde, bebeğiniz başının, vücudunun ve uzuvlarının uzayda ve birbirleriyle ilişkili olarak nerede olduğunu bilir. Ayrıca bedenlerinin ne zaman hareket ettiğini ve konumlarının ne zaman değiştiğini de bilirler.

Yani evet, bebeğinizi yatırdığınızda, ne kadar nazikçe, yavaş veya sakince olursa olsun, beyinleri ve bedenleri onu bıraktığınızı bilir. Çocuğunuzun vestibüler duyusu, pozisyondaki ani değişikliği algılar. Deriden, eklemlerden ve kaslardan gelen duyusal girdiler yoluyla, propriosepsiyonları onlara vücutlarının çevrelerine göre farklı bir yerde olduğunu söyler.

Anlaşılır bir şekilde, pozisyon ve harekette ani bir değişiklik bir kişiyi uyandırabilir.


Bebek yatırıldığında uyanır

---

Sıkça gelen diğer bazı soruları cevaplayalım

Neden bazı bebekler yatırıldığında uyanırken diğerleri uyanmıyor?

Bazı insanlar vestibüler değişikliklere daha duyarlıdır. Biraz dönünce, baş dönen veya hiç hasta hissetmeden kendi etrafında dönebilen kişiyi düşünün.


Bebeğim daha önce yapmadığı halde neden yatırınca uyanmaya başladı?

Bebeğinizin vestibüler sistemi uteroda olgunlaşmıştır. Bununla birlikte, propriosepsiyonları doğumda mevcuttur ancak hala olgunlaşmamıştır. Bebeğin hareketleri ve büyümesi yoluyla daha fazla bilgi ve girdi alması nedeniyle sürekli olarak olgunlaşır. Sistem olgunlaştıkça ve bebek vücutlarının ve uzuvlarının birbirine göre nerede olduğunun daha çok farkına vardıkça, bebeğin bu hareketlere daha duyarlı hale gelmesine neden olabilir. Daha sonra bebek yatırıldığında, uyanmaları için tetikleyebilir.


Bazen bebeğimi uyurken yatırabiliyorum ve uyanmıyorlar. Bu neden oluyor?

Bebeğinizin vücudu ve beyni hala onları yere bıraktığınızı biliyor. Bununla birlikte, bir süre sonra, vücutlarının doğal uyku dürtüsünün, pozisyon değişikliği ve onları yere indirecek hareketler yoluyla bile onları uykuda tutması muhtemeldir. 

---

Bebeğiniz her zaman yatırıldığında uyanıyorsa ne yapabilirsiniz?

Bebeğinizin beyni ve vücudu, onları yere koyduğunuzda bunu bilecektir. Uyuyan bebeğinizi yatırmak zorunda kalmamak, uyanmaların bastırılmasını önlemeye yardımcı olacaktır. Bebeğin kendi uyku alanında uykuya dalmasına yardımcı olarak, bebeği yatırma, bebeği uyandırma ve sizin de 'uyumaya gitme' sürecine yeniden başlama gibi 'sinir bozucu süreçten kaçınabilirsiniz.

Yani bebeği uyuttuğunuz yer ve yatıracağınız zemin aynı olmalı, Ayakta sallıyorsanız ayaklarınızı yana hafif çekince bebek yatağında oluvermeli gibi, kısaca bebeği gezdirmeyin.

Bir yerden bir yere alacaksanız iyice dalmasını bekleyin.


Ben örneğin; bebeğimi uyku saati yaklaşınca uyuduğu odaya alırım, hemen yatırmam. Biraz oynarız, bekleriz, kitap okuruz, o an canımız ne isterse onu yaparız. Yarım saat sonra tahmini, bebeğim gözünü kaşır, elini ağzına alır, veya battaniyesini ağzına almaya yönelir, sessizleşir vb....

Bunun üzerine ya yatırıp elimle sırtını pışpışlarım uyur, yada ayaklarıma koyar hafif sallarım uyur. Uyur uyumaz çıkmam, biraz daha kalırım yanında 20 dk kadar. Ondan sonra zaten o yatakta uyuyacaktır bırakır çıkarım.